تهیه و تدارک اطلاعات یا متن سخنرانی به قبل از شروع سخنرانی و زمانی برمیگردد که هنوز حجم استرس و نگاه مخاطبان به سمت شما سرازیر نشده است. بنابراین وقت زیادی وجود دارد تا در کمال آرامش به تدوین مجموعه دادهها در سخنرانی پرداخت. اما گاهی همین حجم زیاد و آرامشی که طی آن به تولید محتوا سخنرانی میپردازیم باعث میشود تا در آخر با حجم زیادی از اطلاعات رو به رو شویم که همه و همه در بدنه سخنرانی گنجانده شدهاند و انگار ثانیه به ثانیه سخنرانی وابسته به همین ذره ذره اطلاعاتی شده است که باید در سخنرانی ما حتما وجود داشته باشند! در حالی که واقعیت غیر از این است و سخنرانان ملزم به کنترل و محدودسازی حجم اطلاعات در سخنرانی خود هستند!
تجربه مشترکی میان همه سخنرانان وجود دارد که در نظرسنجی پایان سخنرانی معمولا نقطه نظرات زیادی درباره مدت زمان سخنرانی و بار اطلاعاتی آن وجود داشته است. مخاطبان در اکثر مواقع مایل هستند اطلاعات کوتاهتر و کلیدیتر دریافت کنند تا این که قرار باشد حجم زیادی از اطلاعات را بدون این که بتوانند به خاطر بسپارند در مدت زمان معین تحمل نمایند.
به همین دلیل قوانینی نانوشته برای محدودسازی حجم اطلاعات وجود دارد و اغلب سخنرانان حرفهای برای کسب رضایت مخاطبان، خود را بدان ملزم میدانند. همراه ما باشید تا پارهای از این دلایل را برای کنترل حجم سخنرانی با هم مرور کنیم.
تمرکز بیش از حد روی یکی از بخشها، از عادات بد در سخنرانی است که میتواند منجر به طولانی شدن آن شود و به یک باره حجم زیادی از اطلاعات را به مخاطب تحویل دهد. مثلا گاهی سخنرانان به صورت بیوقفه روی محتوا تمرکز میکنند و مدام اطلاعات به بحث موجود تزریق مینمایند. گاهی هم آن قدر روی محتوای تصویری تمرکز میکنند که به قول معروف از آن طرف بوم میافتند و از بحث اصلی منحرف میشوند. این در حالی است که تمام پایهها یا ارکان سخنرانی بخشی از این سه پایه هستند و اگر قرار فقط یک پایه باشد نادیده گرفته شود این سه پایه لنگ میزند.
در نگاه اول اطلاعات قوی و پربار تاثیر مهمی در سخنرانی دارد؛ اما بارگذاری و پردازش اطلاعات محدودیتی دارد و تا سطح خاصی جوابگو خواهد بود.
سخنرانی بدترین موقعیت ممکن برای تبادل اطلاعات حجیم و زمانبر است. زمان معمول سخنرانیهای متداول آموزشی بین یک تا دو ساعت است و مغز انسان هر 45 دقیقه یک بار به 15 دقیقه استراحت و تقویت نیاز دارد.
وقت تنها منبع ارزشمند حقیقی است که در زندگی به سرعت برق و باد می گذرد، جایگزینی ندارد و به محض از دست رفتن، برای همیشه از دست می رود! اطراف ما آدم هایی وجود دارند که حتی صدم های ثانیه هم در زندگی روزمره آن ها تاثیرگذاری دارد و برای تک تک لحظات برنامه ریزی می کنند. اگر قرار باشد به خاطر حضور آن ها در یک سخنرانی، برنامه هایی که با دقت برای تک تک این ثانیه ها چیده شده اند تبدیل به بی برنامگی شوند، باز هم مخاطبان ما برای نشستن روی صندلی ها تمایلی از خود نشان می دهند؟
گاهی زمان تعیین شده برای سخنرانی باعث میشود تا سخنران بدون محدودسازی حجم اطلاعات به تدوین بار زیادی از اطلاعات بپردازد و آنها را بدون در نظر گرفتن مخاطب ارائه دهد. معمولا زمانی که اطلاعات زیادی پشت سر هم ردیف میشوند مغز در پردازش مورد قبلی از سرعت اسلایدهای سخنران عقب میماند و به این ترتیب مخاطب از خواندن و سپس استفاده از تک تک مطالب شما باز میماند. پس باید بپذیریم که بار زیاد اطلاعات لزوما توسط مخاطب درک نمیشود.
در طول سخنرانی هر چه قدر بیشتر روی نقاط مختلف تمرکز کنید، زمانبندی در سخنرانی به هم میخورد و در نهایت زمان کمتری برای پرداختن به تمام بخشها دارید. از خودتان می پرسید این زمانبندی، جا به جا شدن ثانیه ها یا عقب و جلو شدن در حد چند دقیقه مگر چه تاثیری می تواند روی سخنرانی داشته باشد؟ پاسخ ما به این سوال نسبی است؛ اما این نسبت در اغلب موارد وجود دارد و معمولا کیفیت سخنرانی ها به زمانبندی اصولی که توسط سخنران اعمال می شود بستگی دارد.
به جز کمبود وقت یا زمانی که به دنبال نکتهسنجی زیاد سخنران به وجود میآید عدم محدودسازی حجم اطلاعات باعث رقیق شدن بار اطلاعاتی مطلب بعدی میشود. به این شکل که اولین مطلب همیشه بهتر به خاطر سپرده میشود و به مرور زمان و با خستگی ذهن، تمرکز فرد برای پردازش مطالب بعدی به خوبی مطلب اول کم میشود.
در وضعیتی که همه برای خروج از سالن عجله دارند و به شدت بابت تجاوز از زمان مشخص شده همهمه به وجود آمده دیدن چنین سخنرانی در حال گفتن این جمله کاملا طبیعی به نظر می رسد: فکر می کردم زمان بیشتری در اختیار داشتم تا تمام اطلاعات را در اختیار مخاطبان قرار میدادم!
گاهی علت زیادهروی سخنران اثبات بار اطلاعاتی او برای ارائهای کامل و بینقص است. اما باید در نهایت این حقیقت را بپذیریم که مدت زمان محدود سخنرانی هرگز نمیتواند بار علمی و دانستههای ما را به مخاطبان ثابت کند و باید یک راه انتخابی برای ادامه ارتباط شکل گرفته بین ما و مخاطبانمان وجود داشته باشد.
سخنرانی و فن بیان را کلیک کنید